استفراغ کودکان و نوزادان و برگرداندن شیر توسط آن ها، در دوران مصرف شیر مادر یا غذا های کمکی و سایر مایعات تا میزان بسیار زیادی، امری طبیعی محسوب می شود، اما اگر کودک در برگرداندن شیر دچار مشکل شد و احساس بدحالی کرد، احتمالا مشکلی وجود دارد.
استفراغ در کودکان و نوزادان در هنگام تولد، پس از مصرف شیر، بیشتر است و به مرور زمان و با شکل گیری و تکامل اندام های گوارشی، دفعات آن کمتر می شود.
پس از تولد تا حدود یکماهگی، نوزاد سعی می کند نحوه شیرخوردن را به درستی یاد بگیرد و این یکماه برای مادر و نوزاد با آزمون و خطاهای متعددی همراه است.
معمولا از شش-هفت ماهگی به بعد، به مرور میزان استفراغ در کودکان کم و کمتر می شود.
چرا کودک استفراغ می کند؟
وجود آلرژی های غذایی در کودک: گاهی کودک به یک ماده غذایی خاص حساسیت داشته و در صورت خوردن آن، دچار حالت تهوع، خارش های پوستی، آکنه یا قرمز شدن پوست می شود.
بهتر است والدین از سنین پایین مواد غذایی حساسیت زای کودکشان را بشناسند و خوراندن این مواد به کودک خود اجتناب کنند.
در بزرگسالی با مصرف دارو این آلرژی ها قابل رفع و درمان شدن می باشد.
عفونت های گوارشی: مشکلات هضم غذا و سوء هاضمه کودک، مشکلات معده و وجود ویروس و میکروب در سیستم گوارشی کودک، مشکلات تهوع و استفراغ در کودک ایجاد می کند.
عفونت های غیر گوارشی: وجود عفونت و خلل در سایر سیستم های بدن نیز می تواند از دلایل استفراغ در کودکان باشد.
عفونت های ذات الریه، ادراری، مننژیت و گوش و حلق و بینی، از جمله عفونت های غیر گوارشی است که در استفراغ کودکان اثر می گذارد.
مسمومیت: مسمومیت های ناشی از خوردن غذاهای مضر و فاسد در کودکان و یا خوردن مواد سمی که به صورت اتفاقی در دسترس کودک قرار گرفته است، در ایجاد حالت تهوع و استفراغ کودک تاثیر دارد.
مواد اسیدی و سمی را از دسترس کودکان خارج کنید؛ کودکان روحیه کنجکاوی دارند ئ از دست زدن به این مواد، اجتناب نمی کنند، لذا بهتر است بزرگتر ها مراقب تماس کودکان با مواد سمی نظیر آب ژاول و شوینده ها باشد.
در صورت تماس کودک با این مواد یا خوردن آن ها، هرچه سریع تر به پزشک مراحعه کرده و موضوع را با او در میان بگذارید.
آپاندیسیت: لتهب آپاندیس در بدن، یکی از عوامل تاثیرگذار در استفراغ کودک می باشد.
تنگی دهانه معده به روده: مشکلی جسمی که به طور مادرزاد در کودکان وجود دارد و منجر به استفراغ کودک می شود.
اگر دهانه معده به روده ی کودک تنگ باشد، در صورت مصرف بیش از حد غذا، از این دهانه رد نشده و به صورت استفراغ به بالا باز میگردد.
استرس: وجود فشار های روانی و استرس در کودک نیز یک یدیگر از دلایلی است که در حالت تهوع واستفراغ کودکان موثر است.
چگونه میزان استفراغ کودک شیرخواره را کاهش دهیم؟
وضعیت و حالت شیر دادن به کودک را تغییر دهید؛ دقت کنید در زمان شیر خوردن نوزاد، هوا همراه شیر وارد دهان او نشود.
به جلو و پشت شکم نوزاد فشار وارد نکنید.
از دادن شیر زیادی به نوزاد خود داری کنید.
بعد از تغذیه شیر نوزاد، بلافاصله نوزاد را نخوابانید و او را آروغ بدهید.
فضای تغذیه و شیردهی به نوزاد را بررسی کنید؛ سعی کنید در فضای آرام و ریلکس به کودک خود شیر بدهید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟!
همانطور که در بالا گفتیم، استفراغ کودک در دوران شیرخواری، تا میزان بسیار زیادی طبیعی است و در منزل و با رعایت برخی نکات قابل برطرف شدن است.
به عنوان مثال، اولین کاری که باید برای درمان استفراغ در کودک انجام داد، این است که مایعات مصرفی کودک را افزایش دهید؛
حدود 70 دصد از حجم انسان سالم را آب تشکیل می دهد، تامین آب کافی مورد نیاز بدن سالم، کمبود آب بدن کودک ار جبران می کند و سیستم گوارشی او را سالم نگه می دارد.
اگر کودک شما زیاد استفراغ می کند، بهتر است از غذاهای کمکی مایع برای او استفاده کنید.
اگر با بررسی آب بدن کودک و تامین آن، هنوز مشکل استفراغ در کودک شما برطرف نشده است؛ برای درمان باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که علائم زیر را در کودکتان مشاهده کردید، بهتر است برای درمان او به پزشک مراجعه کنید:
استفراغ کودک، به رنگ سبز و غیر عادی است و یا حاوی لخته های خونی است.
کودک مدت طولانی احساس حالت تهوع و استفراغ دارد،
مثلا بیشتر از دو روز است که به طور مداوم استفراغ می کند و معده او قادر به نگهداشتن مواد غذایی و مایعات نیست.
کودک اسهال و استفراغ را همزمان دارد و بی قراری می کند.
کودک در ناحیه شکمی خود، احساس درد شدیدی دارد و به خود می پیچد؛ یا این که برعکس، کودک بیحال است و تحرکی ندارد.
